Bianet’e ve diğer sitelere gelen erişim engeline uluslararası tepki

16 Temmuz’da aralarında Türkiye’nin en önemli bağımsız haber sitelerinden Bianet’in de bulundu 13 websitesi ve sosyal medya hesabına mahkeme kararıyla erişim engeli geldi. Türkiye’den birçok kurum ve kişinin şiddetle eleştirdiği karar, uluslararası ifade özgürlüğü kuruluşları tarafından da endişe verici olarak nitelendi. AGİT Medya Özgürlüğü Temsilcisi Harlem Desir 136 websitesine getirilen yasakla ilgili olarak derin endişelerini belirtirken, Bianet’in saygın ve önemli bir haber kuruluşu olduğunu vurgulayarak Türk yetkililerin kararı gözden geçirmesini ve medya özgürlüğü ve bağımsızlığına saygı duymasını istedi. Desir, geçtiğimiz Haziran ayında Türkiye’ye yaptığı ziyarette Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı AK Parti Bursa Milletvekili Hakan Çavuşoğlu ile bir araya gelmiş ve ziyaret öncesi yaptığı açıklamada “Komisyonunuzun yapmış olduğu çalışmaların, yasama organının ifade ve basın özgürlüğü ile ilgili standartların yerine getirilmesi ve güçlendirilmesi yönünde önemli bir rol oynadığını biliyoruz” ifadesini kullanmıştı. ‘Türkiye demokrasi olmaktan uzak’ İngiltere Merkezli ifade özgürlüğü kuruluşu Index on Censorship Direktörü Jodie Ginsberg MLSA’ya yaptığı açıklamada şu ifadeyi kullandı: “Index on Censorship but toplu erişim yasağını kınıyor ve derhal geri alınmasını istiyor. Hedef alınan sitelerden biri olan Bianet Türkiye'deki insan hakları ihlalleri konusunda anahtar bir haber ve bilgi kaynağı olmuştur. İfade özgürlüğü demokrasinin temel taşlarından biridir. Bu karar Türkiye’nin bir demokrasi olmaktan ne kadar uzak olduğunu hatırlatan bir diğer gösterge oldu.” “Bağımsız medya ve aktivistler hedef alındı” Yeşiller–Avrupa Özgür İttifakı’ndan 8. dönem Avrupa Parlamentosu (AP) Milletvekili Rebecca Harms, e-posta aracılığıyla yaptığı açıklama “Mahkemenin kararı yine tümüyle keyfi ve Türkiye’deki hakimlerin açıklanan yargı paketine rağmen temelsiz kararlar vermeye devam ettiğini gösteriyor. Yetkililerin ulusal güvenliği korumak ve Türkiye’de huzur ve barışı korumak söylemiyle insanları cezaevine gönderiyor, veya basın kuruluşlarını kapatıyor. Bianet ve diğerlerine karşı verilen bu kararla bağımsız haber için en azından biraz alan yaratmakta zorlanan bağımsız medya ve aktivistler bir kez daha hedef alınıyor” dedi. Harms ayrıca Bianet’in henüz erişime kapatılmadığının altını çizerek, bu noktada uluslararası desteğin çok önemli olduğunu, hem uluslararası sivil toplum kuruluşlarının hem de Avrupa Konseyi, Avrupa Parlamentosu ve Harms’ın geldiği Alman hükümetinin resmi olarak Türkiye’den “insan haklarını yok etmek yerine” yargı reformunu  uygulamasını ve hukuk devleti ve basın özgürlüğüne geri dönülmesini istemesi gerektiğini söyledi. Article19: Türkiye’de İnternet özgürlükleri devamlı saldırı altında Londra merkezli ifade özgürlüğü kuruluşu Article 19’in Avrupa ve Orta Asya departmanının başında bulunan Sarah Clarke, “Türkiye’de zaten hükümetten devamlı saldırı altında bulunan internet özgürlüğü bu hafta iki büyük darbe yiyerek, Türkiye’de eleştirel sesler ve bağımsız medya için kalan küçücük alanı da tehlikeye attı” ifadesini kullandı. Clarke, 1 Ağustos tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanan RTÜK yönetmeliğini hatırlatarak, bu yönetmeliğin Türkiye’nin ifade özgürlüğü konusunda verdiği uluslararası taahhütlere aykırı olduğunu belirtti. Clarke Ankara 3. Sulh Ceza Mahkemesi’nin kararıyla ilgili olarak, “Bianet’in akapatılması sonrası 200,000’den fazla haber erişim ortadan kalkacak. Bianet’teki meslekteşlarımızın yanındayız ve bu kararın hemen geri alınmasını istiyoruz. Türkiye, web sitelerinin yalnızca çok gerekli durumlarda ve orantılı meşru bir amaç doğrultusunda yargı kararlarıyla engellenebileceği açık kanunlar geçirmeli” dedi. RSF: Karar keyfi ve tehlikeli Avusturya merkezli basın ve ifade özgürlüğü kuruluşu Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Savunuculuk Direktörü Ravi R. Prasad de mahkeme kararını kınadığını belirtirken, bu kararın Türkiye’nin Mayıs ayında yayınladığı ‘Yargı Paketi’yle olan zıtlığını vurguladı. Prasada kararı, “Demokrasiye bir darbe ve bağımsız internet medyasını susturmaya yönelik Türkiye  halkının bilme hakkını engelleyen bir adım” olarak değelendirildi. “Bianet bağımsız ve çoğulcu haberlerini yaymaya devam etmeli” dedi. Bianet’in basın özgürlüğü raporlarını da hazırlayan Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu ise Bianet’e yaptığı açıklamada “Ankara 3. Sulh Ceza Hakimliği’nin bianet'in erişime kapatılmasına dair aldığı karar, özgür haberciliği hedef alan son derece keyfi ve tehlikeli bir karardır" dedi. Gazete Fersude’nin Yayın Yönetmeni Hayri Tunç: Basın örgütlerinin desteği önemli Erişim engeline dair hiçbir gerekçe sunmayan mahkeme kararıyla ilgili diğer bir sorun, erişim engeli getirilen sitelere adli makamlarca hiçbir bilgi verilmemesi. Gazete Fersude’nin Genel Yayın Yönetmeni Hayri Tunç, gazetefersude.com sitesine erişimin 18 Temmuz günü engellendiğini ve bildirim olmaksızın rutin çalışma sırasında editörler tarafından fark edildiğini, hatta teknik bir sorun olabileceğini düşündüklerini belirtti. Şu an başka bir domain ismi üzerinden yayın yaptıklarını anlatan Tunç şöyle konuştu:  “Zaten o süreçte de siteye girişin olmadığını anlayıp, gazetefersude.net'i kurup yayınımıza devam etme kararı aldık.” Basın örgütlerinin ve uluslararası kuruluşların desteğinin önemini vurgulayan Tunç, “Sansürün yeni internet yasasıyla daha da büyüdüğü bu ortamda bu tip destekler ve dayanışma mesajları, bizim gibi iktidarın dışında olan yayın kuruluşları ve gazeteciler için önemli bir yerdedir. Geçtiğimiz süreçlerde özellikle OHAL döneminde yaşanan toplu kapatmalarda da gördüğümüz gibi bu tip destekler ve dayanışma mesajları gazetecilik ahlakına uygun davranmaya çalışan bizim gibi gazetecilere güç veriyor. Ancak şunu da belirteyim, bu desteklerin sadece bir süreliğine olmaması, her koşulda ve her zaman devam etmesi gerekir” dedi. Mahkeme kararı Ankara Sulh Ceza Hâkimliği, Jandarma Genel Komutanlığı’nın 16 Temmuz tarihli yazısı ile aynı gün 136 adresin erişiminin engellenmesine karar verdi. Erişimin engellenmesi kararı verilen URL adresleri arasında Facebook, Instagram, Twitter, Youtube, Pinterest adreslerinin yanı sıra haber portalları da yer alıyor. Kararda yer alan adreslerden biri de bianet.org. Ancak mahkeme, bianet’in hangi haberiyle ilgili erişimin engellendiğini belirtmedi. Mahkemenin bu gerekçesiz kararı ile Kasım 2000’den bu yana yayın yapan bianet’teki en az 200 bin habere erişim engelleniyor.