MLSA Hukuk Birimi, Işıkırık Grubu davalarıyla ilgili olarak Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin Mart ayındaki toplantısında görüşülmek üzere bilgi notu sundu. "9.2 Bildirimi" olarak adlandırılan bu bilgi notu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının uygulanma sürecine ilişkin Bakanlar Komitesi'ne sunuldu.
Avrupa Konseyi'nin (AK) AİHM kararlarına uyulmasını izleyen organı olan Bakanlar Komitesi'nin Mart ayında gerçekleşecek toplantısında ele alınacak olan Işıkırık Grubu davaları, örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen (TCK m.220/6) veya örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişilerin (TCK 220/7) örgüt üyesi gibi cezalandırılmasını öngören Türk Ceza Kanunu hükümlerini konu ediniyor. Her iki suç tipi açısından da barışçıl gösterilere katıldıkları veya bir terör örgütü hakkında olumlu beyanda bulunduğu için mahkum edilenlerin Sözleşmenin 10.maddesinde koruma altına alınan ifade ve basın özgürlüklerinin ihlali konu ediliyor.
AİHM'in kanunilik kriterini karşılamadığını belirttiği TCK m.220/6 Anayasa Mahkemesi (AYM) tarafından iptal edilmiştir. Türkiye, Bakanlar Komitesi'ne verdiği 21 Şubat 2024 tarihli yanıtta, ilgili hükmün iptal edildiğini belirterek yerine yeni yargı reformu paketi ile getirilen hükmün hak ihlallerine son vereceğini savundu. MLSA Hukuk Birimi, Türkiye'nin yanıtının gerçeği yansıtmadığını belirterek Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen hükmün hiçbir değişiklik yapılmaksızın tekrar yeni yargı paketi ile Meclis gündemine getirildiğini ve 314.maddeye eklenmesi teklif edilen hüküm ile hak ihlallerinin daha da artacağını kaydetti.
9.2 bildirimi nedir?
AİHM kararlarını uygulamakla görevli olan Avrupa Konseyi organına sivil toplum kuruluşları tarafından 9.2 bildirimi yapılabiliyor. Bu bildirimlerde ilgili AİHM kararına ilişkin gerekli önlemlerin alınıp alınmadığı değerlendiriliyor. Yapılan incelemeye göre uygulama sürecinin devam ettirilip ettirilmeyeceğine karar veriliyor. 9.2 bildirimleri sivil toplum kuruluşları tarafından Türkiye’deki insan hakları ihlallerini duyurmaya yönelik önemli bir araç olarak görülüyor.