Almanya’nın İstanbul Başkonsolosluğu ile Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA), Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 75. yılı dolayısıyla “Dijital Çağda Basın Özgürlüğü” başlıklı bir panel düzenledi. Etkinlik, 16 Mayıs’ta İstanbul’daki başkonsolosluk binasında yapıldı.
Almanya’nın İstanbul Başkonsolosu Dr. Regine Grienberger ve MLSA Eş Direktörü Veysel Ok etkinliğin açılış konuşmalarını gerçekleştirdi. Eski Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) yargıcı Rıza Türmen’in ana konuşmacı olarak yer aldığı panele, ekonomist ve akademisyen Nesrin Nas ile gazeteci Christian Mihr de konuşmacı olarak katıldı. Panelin moderatörlüğünü MLSA Eş Direktörü Barış Altıntaş üstlenidi.
“Dijital çağın tehditleri basın çalışanlarını hedef alıyor”
Konuşmasına “20. yüzyıl insanıyım” diyerek başlayan Rıza Türmen, teknolojik dönüşümün toplumsal yaşamı ve basın özgürlüğünü derinden etkilediğini söyledi. “Teknoloji karşıtı olmak mümkün değil. Ama her teknolojik ilerleme, ilerleme midir? Atomun parçalanması bilimsel bir gelişmeydi ama aynı zamanda atom bombasına da yol açtı” diyen Türmen, teknolojinin çift yönlü etkisine dikkat çekti.
Türmen, dijitalleşmenin gazeteciliğe hız ve erişim imkânı sağladığını ancak aynı zamanda yeni tehditler doğurduğunu belirtti. “Türkiye’de 2007’de yürürlüğe giren 5651 sayılı yasa, Gezi sürecinde hükümetin haber akışını kontrol edememesiyle değiştirildi. Mahkeme kararı olmadan erişim engeli getirildi. Wikipedia’nın yasaklandığı bir dönem yaşandı; bu, dünyada benzeri olmayan bir uygulamaydı.”
“Özgür medyanın varlığı demokrasiler için yaşamsaldır”
Panelde söz alan Nesrin Nas, otoriter rejimlerde medyanın sadece sansür amacıyla değil, ekonomi üzerindeki kontrol aracı olarak da kullanıldığını ifade etti. “Gerçeğin kaybolduğu, şeffaflığın azaldığı bir medya ortamındayız. Tıklanma sayısının içeriğin önüne geçtiği bir çağda yaşıyoruz. Dijital medya, artık yalnızca haber üretmenin değil, aynı zamanda muhalefeti görünmez kılmanın aracı haline geldi.”
Nas, özgür ve çoğulcu medyanın sadece ifade özgürlüğü değil, aynı zamanda demokrasi için de vazgeçilmez olduğunu vurguladı.
“Gazetecilik ancak değişime ayak uydurarak ayakta kalabilir”
Panelin son konuşmacısı, Almanya’daki Amnesty International’ın İnsan Hakları Etkisi Direktörü Christian Mihr oldu. Mihr, gazeteciliğin toplumdaki ve teknolojideki değişimlere uyum sağlamadan varlığını sürdüremeyeceğini söyledi. “Sansür ortamlarında gazetecilerin nasıl farklı yollarla haber üretmeye devam ettiğini görüyoruz. AİHM bu anlamda ifade özgürlüğünü koruyan temel kurumlardan biri olmayı sürdürüyor” dedi.
Panel, soru-cevap bölümünün ardından sona erdi.
