Haberler

Deprem: Sahada çalışan gazetecilere gözaltı, engelleme ve internet yasakları

Deprem: Sahada çalışan gazetecilere gözaltı, engelleme ve internet yasakları
Kahramanmaraş merkezli olarak 6 Şubat’ta meydana gelen ve 10 ili etkileyen depremlerde görevini yapmayan çalışan gazeteciler çok sayıda engelleme ile karşılaştı.  En az dört gazeteci gözaltına alındı, Diyarbakır’da çalışan bazı gazeteciler  deprem bölgesinde resmi basın kartı taşıyıp taşımadıklarını soran kolluk kuvvetlerinin engellemeleriyle karşılaştıklarını bildirdi. 6 Şubat ve 9 Şubat arasında deprem bölgesinde çalışan en az dört gazeteci gözaltına alındı.  7 Şubat günü Evrensel gazetesi Adana muhabiri Volkan Pekal, Adana Şehir Hastanesi’nde görüntü almaya çalışırken “izinsiz çekim yaptığı” gerekçesiyle gözaltına alındı. Hastanedeki polis merkezine götürülen Pekal, işlemlerin ardından serbest bırakıldı.  Evrensel‘in aktardığına göre, polisler Volkan Pekal’e görüntü çekmenin Valilik tarafından yasaklandığını söyledi. Polislerden yasak kararını göstermelerini isteyen Pekal bunun üzerine “Sözlü talimat var” yanıtını aldı. 8 Şubat’ta Urfa’nın Birecik İlçesi’nde yıkılan bir binayı çekmeye çalışan MA muhabiri Mahmut Altıntaş ve JINNEWS muhabiri Sema Çağlak gözaltına alındı. Polis gazetecileri turkuaz kartları olmadığı gerekçesiyle gözaltına aldı. İki gazetecinin gözaltına alınıp serbest bırakılmasından kısa süre sonra Mezopotamya Ajansı (MA) Muhabiri Mehmet Güleş de röportaj yaptığı kişiyle birlikte Diyarbakır’da “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” şüphesiyle gözaltına alındı.  Depremin ilk gününden beri, bazı gazeteciler  engellemelerle karşılaştıklarını bildiriyor:

İnternet yasakları 

8 Şubat’ta Olağanüstü Hal ilanının yanı sıra, sosyal medyada resmi olarak açıklanmayan bant daraltma uygulaması meydana geldi. Saat 16.06 itibarıyla Twitter’a erişim engellenmeye başlanırken, kullanıcılar platforma yalnızca VPN aracılığıyla giriş yapabildiler. İnternet yavaşlatma ölçümü yapan NetBlocks verileri de bunu doğruladı. Deprem bölgesinde gazetecilerin ve yurttaşların yardımlaşma ve koordinasyon amaçlı kullandığı bir diğer uygulama olan TikTok da 16:08’de erişime kısıtlanddı. Kullanıcılar Ekşi Sözlük web sitesi, Instagram, WhatsApp ve Google servislerine erişimde sorun yaşadılar.  Twitter'a uygulanan erişim kısıtlaması Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan'ın Twitter Küresel Hükümet İlişkileri Başkanı John Hughes ile Twitter Türkiye’den Sorumlu Kamu Politikaları Direktörü Ronan Costello ile video konferans ile bir toplantı gerçekleştirdiğini açıklamasından sonra saat 02:00 15 civarı sona erdi.  Sayan, Twitter yetkililerinin dezenformasyonla mücadelede Türkiye ile daha fazla iş birliği içerisinde olma sözünü verdiğini söyledi. 

Kullanıcılara soruşturma ve gözaltı

Depremle ilgili yorumları sonrası siyaset Bilimci Özgün Emre Koç ‘Halkı kin ve düşmanlığa tahrik etme‘ suçlaması ile 7 Şubat tarihinde gözaltına alındı. Koç, savcılığa sevk edildikten sonra bırakıldı.  Ayrıca İstanbul başsavcılığı Kahramanmaraş merkezli depremlerle ilgili sözlerini gerekçe göstererek gazeteciler Merdan Yanardağ ve Enver Aysever hakkında soruşturma başlattı. Emniyet Genel Müdürlüğü, 9 Şubat 13:00 itibariyle sosyal mecralarda provokatif paylaşımlarda bulunan 274 hesap yöneticisi tespit edildiği, gözaltına alınan 31 kişiden 9'unun tutuklandığını duyurdu.  *Bu işin hakları, Atıf-Gayriticari (CC BY-NC) Lisans ile kısmen saklıdır. Bu iş, MLSA’ya atıf ile ve ticari olmayan amaçlar ile kullanılıp dağıtılabilir.
Image

Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) haber alma hakkı, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü alanlarında faaliyet yürüten bir sivil toplum kuruluşudur. Derneğimiz başta gazeteciler olmak üzere mesleki faaliyetleri sebebiyle yargılanan kişilere hukuki destek vermektedir.