Haberler

MLSA’nın RTÜK’ün lisans dayatmasına karşı açtığı dava karar aşamasında

MLSA’nın RTÜK’ün lisans dayatmasına karşı açtığı dava karar aşamasında
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneğinin (MLSA), Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun (BTK) internet üzerinden yapılan yayınları denetlemesine ilişkin 1 Ağustos 2019 tarihinde yürürlüğe giren yönetmeliğe karşı açtığı davada karar çıkması bekleniyor.  MLSA Hukuk Birimi, son günlerde Deutsche Welle (DW), Voice of America (VOA) ve EuroNews’in Türkçe mecralarına web siteleri için 72 saat içerisinde lisans alma zorunluluğu dayatılması ile gündeme gelen “Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik” başlıklı yönetmeliği, “düzenleyici işlem ve dayanak düzenlemenin Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile korunan eşitlik ilkesine, ifade ve basın özgürlüklerine aykırı olması” gerekçesiyle yürütmenin durdurulması ve yönetmeliğin iptali istemi ile 9 Ağustos 2019’da Danıştay’a taşımıştı.  Danıştay’a yapılan başvuruda, yönetmelik ile RTÜK ve BTK’ya geniş yetkiler verildiği belirtilmişti. Yönetmelikte kullanılan muğlak ifadeler ile idareye yetkilerini keyfi biçimde kullanma imkanının tanındığı belirtilen başvuruda, internet ortamında yayın yapan kuruluşların ödemesi öngörülen lisans ücretine de dikkat çekilmişti. Yönetmeliğin öngördüğü 10.000 - 100.000 TL aralığındaki lisans ücretinin düzenlemenin hedefi olan platformlar göz önüne alındığında bu platformlar üzerine karşılanamaz bir mali yük yüklendiğine ve bu haliyle yönetmeliğin benzer platformlar için caydırıcı olduğu ileri sürülmüştü.  BTK, 29 Kasım 2019 tarihli cevabında yürütmenin durdurulması talebinin ve davanın reddedilmesini istemişti. Kurum, yönetmeliğin MLSA’nın faaliyetleri kapsamında olmadığını iddia ederek davanın “husumet yokluğu” dolayısıyla reddedilmesini talep etmişti. MLSA’nın açtığı davayı “haksız, usulsüz ve yasaya aykırı” olarak tanımlayan RTÜK ise 3 Aralık 2019 tarihli cevabında BTK’nın iddialarını tekrar ederek lisans ücreti hususunda da savunma vermişti. RTÜK, yönetmeliğin kapsamına giren, internet ortamında yayın hizmeti sunan hizmet sağlayıcı kuruluşların kanun gereği maddede belirtilen oranlardan daha fazla ödenmiş sermayeye sahip olması gerektiğini ve dolayısıyla taksitle ödeme imkanı da sağlanan lisans ücretini ödeyebileceklerini iddia ederek bu ücretin caydırıcı olmadığını savunmuştu. 13 Ocak 2021 tarihinde görüşünü sunan Danıştay Başsavcısı ise RTÜK ve BTK’nın savunmalarını tekrar ederek davanın reddedilmesi gerektiğini belirtmişti. MLSA Hukuk Birimi, savcılığın görüşüne karşı verdiği cevapta savcılığın RTÜK ve BTK’ya geniş ve keyfi olarak kullanılmasına imkan sağlayan yetkiler veren maddeleri, maddelerin kendisine atıfta bulunarak ve herhangi bir hukuki yorumdan bir şekilde açıklamaya çalıştığını belirtmişti. Başvuru, Danıştay 13. Daire Başkanlığı önünde karara bağlanmayı bekliyor.

Av. Veysel Ok: Danıştay’ın kararının Anayasa’ya uygun olmasını bekliyoruz

Dava sürecini yorumlayan MLSA Eş Direktörü Avukat Veysel Ok, RTÜK’ün uluslararası medya kuruluşlarına yaptığı lisans dayatmasının Anayasa’ya ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olduğunu ifade etti. MLSA’nın 2019 yılında açtığı davayı hatırlatan Av. Ok, “Hukuki süreç bitti ve yakın zamanda karar çıkacaktır. Danıştay’ın vereceği kararın Anayasa ve AİHS’e uygun olmasını bekliyoruz. Böyle bir karar sonrasında RTÜK’ün uluslararası medya kuruluşlarına yaptığı lisans dayatması da son bulacaktır” dedi.

DW ve VOA: Sansür amacı taşıdığı için lisans başvurusu yapmayacağız

RTÜK’ün lisans başvurusunda bulunmak için 72 saat süre verdiği medya kuruluşlarından Deutsche Welle ve Voice of America, dün yaptıkları açıklamada lisans başvurusu yapmayacaklarını ve RTÜK’ün lisans dayatmasını mahkemeye taşıyacakları bildirdiler. DW, açıklamasında Genel Müdür Peter Limbourg’un beyanlarına yer verdi. Limbourg, “Türkiye'de yerel medya halihazırda kapsamlı bir düzenlemeye tabi tutuluyorken, şimdi uluslararası medyanın da haberleri kısıtlanmaya çalışılıyor. Bu önlem, programların yayın şekilleriyle değil, doğrudan gazetecilik içerikleriyle ilgilidir. Bu, münferit, eleştirel haberlerde, bu haberlerin silinmemesi halinde Türk yetkililere tüm içerikleri engelleme fırsatı verir. Bu da sansür olasılığını açık hale getirir. Buna karşı çıkacağız ve Türk mahkemeleri nezdinde dava açacağız” ifadelerini kullandı. VOA da konuya yaptığı ilişkin yaptığı açıklamada dayatmanın sansür amacı taşıdığına dikkat çekti: “Lisans, radyo ve TV yayıncılığında kullanılan bir kuraldır, çünkü yayın spektrumu sınırlı bir kamu kaynağıdır ve hükümetlerin, bunun daha geniş kamu yararına kullanılmasını sağlamak için spektrumu düzenleme sorumluluğu vardır. Bununla birlikte internet, sınırlı bir kaynak değildir ve internet dağıtımı için bir lisans gereksiniminin olası tek amacı sansür uygulamaktır.”  
Image

Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) haber alma hakkı, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü alanlarında faaliyet yürüten bir sivil toplum kuruluşudur. Derneğimiz başta gazeteciler olmak üzere mesleki faaliyetleri sebebiyle yargılanan kişilere hukuki destek vermektedir.