HAYRİ DEMİR
Pandemi döneminde Dersim’de valilikçe izin verilmiş olmasına rağmen Newroz etkinliği sırasında halay çektiği için BİR KİŞİYE “sosyal mesafe kuralını ihlal ettiği” gerekçesiyle verilen idari para cezası, Anayasa Mahkemesi tarafından bozuldu. Yüksek Mahkeme, bu para cezası nedeniyle toplantı ve gösteri yürüyüş düzenleme hakkının ihlali edildiğine karar verdi.
Dersim’de 21 Mart 2021 tarihinde düzenlenen Newroz kutlaması sırasında halay çektiği gerekçesiyle Çağla Yolaşan Kurul isimli yurttaşa Kabahatler Kanunu'nun 32. maddesinde düzenlenen, “emre aykırı davranışta bulunmak” iddiasıyla 427 TL para cezası verildi. İdari para cezası, pandemi döneminde valilik tarafından izin verilmiş olmasına rağmen etkinlikte halay çekerek “sosyal mesafe kuralını ihlal ettiği” gerekçesine dayandırılmıştı.
Verilen para cezasına ilişkin ilk olarak Tunceli Sulh Ceza Hakimliği’ne itirazda bulunuldu. Ancak hâkimlik, valiliğin pandemi kapsamındaki tedbirlerini anımsatıp verilen para cezasını hukuka uygun buldu.
İtirazın hâkimlikçe reddedilmesi üzerine Kurul, Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuru yaptı.
‘Halay çekmeye para cezası hak ihlalidir’
Başvuruda, “Valiliğin Newroz kutlamasına izin vermesine, sosyal mesafe kuralına uygun davranılamayacağını öngörebilmesine rağmen bu kuralın ihlal edildiği gerekçesiyle hukuka aykırı olarak idari para cezası uygulanması nedeniyle ifade özgürlüğü ile toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiği” gerekçesi öne sürüldü.
AYM, başvuruya ilişkin kararını geçtiğimiz günlerde açıkladı. Kararda, “halay çekerek sosyal mesafe kurulanın ihlal edildiği” iddiasıyla para cezasına hükmedilmesinin “toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlali” olarak değerlendirildi.
Tazminat talebi reddedildi, yeniden yargılama yapılacak
Kurul’un talep ettiği manevi tazminat talebi ise ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılamanın yeterli olabileceği gerekçesiyle reddedildi. Bu kapsamda dosyanın yeniden yargılama yapılmak üzere Tunceli Sulh Ceza Hâkimliği’ne gönderilmesine karar verildi.
Tek karşı oyu Soylu’nun yardımcılığını da yapan üye verdi
AYM’nin söz konusu ihlal kararı oy çokluğuyla alındı. Karara karşı oy kullanan te üye, önceki İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun yardımcılığını da yapan ardından önce Sayıştay’a 2022 yılında da AYM’ye üye olarak seçilen Muhtemen İnce’ydi.
