14 Kasım haftası: Gazetecilik ve ifade özgürlüğü davaları

Bu hafta da birçok gazetecilik ve ifade özgürlüğü davasının duruşması görülecek. İşte haftanın duruşma takvimi:

14 Kasım Pazartesi

• 14 Boğaziçi Üniversitesi öğrencisinin “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek”, “kişiyi hürriyetinden yoksun kılmak”, “görevi yaptırmamak için direnmek” ve “kara ulaşım araçlarını kaçırmak veya alıkoymak” suçlamalarıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması İstanbul 22. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09.30’da görülecek. Üniversitelerine yapılan rektör atamalarını protesto eden öğrenciler 4 Ekim’de gözaltına alınmış, öğrencilerden Caner Perit Özen ve Ersin Berke Gök, 6 Ekim’de tutuklanmıştı. Davada, Melih Bulu’dan sonra Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğüne atanan Mehmet Naci İnci mağdur, üç güvenlik görevlisi ise şikayetçi olarak yer alıyor. Şikayetçi olarak davada yer alan güvenlik görevlilerinden birisi yedi Boğaziçi Üniversitesi öğrencisinin yargılandığı “Kabe Davası” olarak bilinen davada da tanık olarak dinlenmişti. Caner Perit Özen ve Ersin Berke Gök, 94 günlük tutukluluğun ardından 7 Ocak’ta görülen ilk duruşmada serbest bırakılmıştı. Davanın 21 Mart 2022 tarihinde görülmesi planlanan duruşması, hakimin salonu terk etmesi üzerine ertelenmişti. Davanın 27 Haziran 2022 tarihinde görülen dördüncü duruşmasında bir önceki duruşmada salondan çıkarılan avukat Ömer Kavili duruşma salonuna alınmamış ve duruşma salonunun kapısı kilitlenmişti. Aynı duruşmada mahkeme, öğrenciler hakkındaki adli kontrol tedbirlerinin kaldırılmasına karar vermişti.

15 Kasım Salı

• Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski Diyarbakır milletvekili ve eski Grup Başkanvekili Çağlar Demirel’in “Türkiye Cumhuriyeti devletini, Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ve devletinin yargı organlarını alenen aşağılamak” suçlamasıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması Diyarbakır 4. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09.05’te görülecek. İddianamede Demirel’e yöneltilen suçlamaya HDP Diyarbakır Milletvekili olarak 29 Mayıs 2016, 1 Temmuz 2016 ve 5 Kasım 2016 tarihlerinde yaptığı konuşmalarda kullandığı ifadeler delil olarak gösteriliyor. İddianame savcısı, Demirel’in isnat edilen suçu zincirleme biçimde işlediğini iddia ederek Demirel’e verilmesini istediği cezanın bu doğrultuda artırılmasını talep ediyor. Davanın 27 Eylül 2022 tarihinde görülen dördüncü duruşmasında esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, Demirel’in 5 Kasım 2016 tarihinde yaptığı konuşmasında sarf ettiği “Dünkü saldırı, DAİŞ çeteleri ile AKP hükümetinin ortak organize ettiği bir saldırıydı. Çetelerin halka yönelik, HDP’ye yönelik, seçilmişlere yönelik AKP ile organize ettiği bir bombaydı. Bugün devlet, AKP hükümeti, hukuksuzca eş başkanlarımızı, milletvekillerimizi kaçırarak gasp ettiğini düşünüyoruz” sözleri ile isnat edilen suçu işlediğini iddia ederek TCK 301/1 uyarınca cezalandırılmasını talep etmişti. Savcı, Demirel’in 29 Mayıs 2016 ve 1 Temmuz 2016 tarihlerinde yaptığı konuşmalar dolayısıyla Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından yargılandığını ve davanın karara bağlandığını belirterek bu eylemler ile ilgili davanın reddine karar verilmesini talep etti.
• KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) eski muhabiri Ramazan Akoğul’un “terör örgütü üyeliği” suçlamasıyla yeniden yargılandığı davanın 13. duruşması Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 09.30’da görülecek. Akoğul, daha önce bu dosya kapsamında yargılanıp 2018 yılında beraat etmişti. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesinin gazeteci hakkında verilen beraat kararını bozmasının ardından dosya, yeniden yargılama için yerel mahkemeye dönmüştü. Beraat kararına itiraz eden savcı, 2014 yılında Dicle-Hani karayolundaki yol kesme eylemini takip eden gazeteci Akoğul’a eylemi gerçekleştiren örgüt üyelerinin herhangi bir müdahalede bulunmamasının Akoğul’un örgüt üyeleriyle “güven ilişkisi” oluşturduğunu gösterdiğini iddia ederek Akoğul'un “örgüte üyelik” suçundan cezalandırılmasını talep etmişti.
• Savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği gazeteci Abdullah Kaya’nın “terör örgütü üyeliği” ve “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamalarıyla yargılandığı davanın 20. duruşması Ağrı 2. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 09.40’ta görülecek. İddianamede gazeteci Kaya’ya yöneltilen suçlamalara 2014 ve 2015 yıllarında haber takibi için katıldığı etkinliklerde çektiği görüntüler, sosyal medya paylaşımları ve gizli tanık beyanları delil olarak gösteriliyor. Daha sonra Sözcü Gazetesi Davası’na atanan savcı tarafından hazırlanan iddianamede Kaya’ya yöneltilen “örgüt üyeliği” suçlamasına ayrıca Kaya’nın bir HDP etkinliğinde fotoğrafının olması delil olarak gösteriliyor.
• Dönemin Evrensel Gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Çağrı Sarı ve eski İmtiyaz Sahibi Arif Koşar’ın “devletin askeri veya emniyet teşkilatını alenen aşağılamak” (TCK 301/2) suçlamasıyla yeniden yargılandıkları davanın ikinci duruşması İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 10.40’ta görülecek. Sarı ve Koşar, Evrensel gazetesinde 15 Mart 2016 tarihinde yayımlanan “Polis Nusaybin’de halkı taradı: 3 yaralı” başlıklı haber gerekçe gösterilerek 2017 yılında 5 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Sarı ve Koşar’ın avukatlarının itirazı üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 3. Ceza Dairesi, atılı suçun unsurlarının oluşmadığını belirterek Sarı ve Koşar hakkında beraat kararı verilmesi gerektiğine hükmederek dosyayı İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesine geri göndermişti. Davanın 28 Haziran 2022 tarihinde görülen ilk duruşması, Yargıtay’ın bozma ilamı Koşar’a tebliğ edilmediği için ertelenmişti.
• Kapatılan Özgür Gündem gazetesi yöneticilerinden Reyhan Çapan ve Hüseyin Aykol ile gazete yazarları Hasan Başak ve Kemal Yakut’un “terör örgütü propagandası,” “suçu ve suçluyu övmek” ve “suç işlemeye alenen tahrik” suçlamalarıyla yargılandıkları davanın 25. duruşması İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 11.00’de görülecek. İddianamede gazetecilere yöneltilen suçlamalara 2016 yılının Mart ayında gazetede öz yönetim ile ilgili yayımlanan haberler delil olarak gösteriliyor.

16 Kasım Çarşamba

• Aralarında KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) eski muhabiri Engin Eren’in de bulunduğu 32 kişinin “örgüt üyeliği”, “2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu’na muhalefet etmek” ve “2911 sayılı Gösteri ve Yürüyüş Kanunu’na muhalefet etmek” suçlamalarıyla yargılandığı davanın 33. duruşması Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 13.30’da görülecek. 2015 yılının Eylül ayında Türk Silahlı Kuvvetleri ile PKK arasında çıkan çatışmaya engel olmak amacıyla, aralarında HDP Milletvekili Ayşe Acar Başaran, dönemin Batman Belediyesi Eş Başkanları ve çeşitli sivil toplum örgütü temsilcilerinin de olduğu 83 kişi çatışma alanı Batman’ın Sason ilçesine bağlı Kelhasan kırsalına “canlı kalkan” olarak gitmek istemişti.Eylemi gazeteci olarak takip eden Eren de gözaltına alınmıştı. 3 Haziran 2022 tarihinde görülen 30. duruşmada esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, Engin Eren ile birlikte 29 sanığın “silahlı örgüt adına suç işlemek suretiyle örgüte üye olmak”,  “görevi yaptırmamak için direnmek”,  “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek”,  ve “2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu’na muhalefet etmek” suçlarından cezalandırılmasını talep etmişti.

17 Kasım Perşembe

• Birgün Gazetesi Spor Editörü Eren Tutel’in “kamu görevlisine hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın dördüncü duruşması İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09.45’te görülecek. Tutel’in üç aydan iki yıla kadar hapis cezası talebiyle yargılandığı dava, Türkiye Wushu Federasyonu (TWF) skandalları haberleri sonrasında TWF Başkanvekili Abdurrahman Akyüz ve kızı Elif Akyüz’ün şikayeti üzerine açıldı. Mahkeme, 30 Eylül’de görülen ilk duruşmada “suçtan zarar görme ihtimali bulunan” Abdurrahman Akyüz ve Elif Akyüz’ün katılma talebini kabul etmişti. Davanın 1 Şubat’ta görülen ikinci duruşmasında  Abdurrahman Akyüz ve Elif Akyüz’ün avukatı, Tutel’in avukatının yazılı beyanda bulunmak için istediği ek süre talebinin reddedilerek Tutel’in bir an önce cezalandırılmasını talep etmişti. Davanın 24 Mayıs 2022 tarihinde görülen üçüncü duruşmasında mahkeme, dosyanın esas hakkındaki mütalaasını hazırlaması için iddia makamına gönderilmesine karar vermişti.
• Jin News muhabiri Beritan Canözer’in “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla yargılandığı davanın dördüncü duruşması Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 10.30’da görülecek. İddianamede gazeteci Canözer’e yöneltilen suçlamaya dört farklı sosyal medya hesabından yapılan 19 sosyal medya paylaşımı delil olarak gösteriliyor. İddianame savcısı, 19 Ağustos 2019 tarihli “araştırma raporu” altında 2014-2015 yıllarında yapılmış sekiz paylaşımı; bir başka hesaptan yapılmış 2015 tarihli üç paylaşımı; bir başka hesaptan yapılmış iki paylaşımı ve  bir başka hesaptan yapılmış altı paylaşımı öne sürerek Canözer’in “suçu zincirleme şekilde işlediğini” iddia ediyor. Canözer, soruşturma kapsamında  Diyarbakır'da 13 Ağustos'ta evine yapılan baskın ile gözaltına alınmış ve  dört gün gözaltında tutulduktan sonra emniyette ifadesi alınarak serbest bırakılmıştı. Canözer, emniyetteki ifadesinde iddianamede de yer verilen, daha önceki gözaltılarda da kendisine sorulan sosyal medya hesabının kendisine ait olduğu iddiasını reddederek şunları söyledi: “Daha önceki gözaltılarımda bu kişinin hesabı bana sorulmuştu. Fakat bu hesabın benle ilgisi yok. Bana ait olan hesapta fotoğraflarım bulunuyor ve arama motorunda aradığınızda bulabileceğiniz bir hesaptır.” Savcı ise hazırladığı iddianamede Canözer’in “suçtan kurtulmaya yönelik beyanlarının dikkate alınmamasını” talep ediyor. 12 Ekim 2021’de Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, iddianamede gazeteci Canözer’e yöneltilen suçlamaya gösterilen deliller arasında yer alan paylaşımların yapıldığı “Beritan Sarya” isimli Twitter hesabının Canözer’e ait olduğuna dair “yeterli” ve “nitelikli” deliller olmadığını belirterek kovuşturmaya yer olmadığına karar vermişti. Davanın 31 Mart’ta görülen ilk duruşmasında mahkeme, Canözer hakkında daha önce açılan davaların dosyalarının istenmesine karar vererek davayı ertelemişti. Mahkeme, 21 Haziran 2022 tarihinde görülen ikinci duruşmada ise Canözer’in daha önce yargılandığı ve karara bağlanan dosyasının istinaftan dönüşünün beklenmesine karar vermişti. Davanın 13 Ekim 2022 tarihinde görülen üçüncü duruşmasında esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, Canözer’in isnat edilen suçu işlediğini öne sürerek cezalandırılmasını talep etti. Gazeteci Canözer’in isnat edilen suçu zincirleme olarak işlediğini öne süren savcı, verilecek cezanın bu sebeple artırılmasını talep etti.  Savcı, dokuz satırlık esas hakkındaki mütalaasında Canözer’in savunmasını dikkate almazken hangi sosyal medya paylaşımları için ceza talep ettiğini de belirtmedi.
• Aralarında Etkin Haber Ajansı (ETHA) muhabiri Elif Bayburt’un da bulunduğu dört aktivistin “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın duruşması İstanbul Anadolu 33. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 11.35’te görülecek. 30 Eylül 2021 tarihli iddianamede Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) aktivistlerine yöneltilen suçlamaya 22 Eylül 2021 tarihinde Kadıköy’de yapmak istedikleri #Barınamıyoruz eylemi delil olarak gösteriliyor. Aktivistlerin taşıdığı “Barınma haktır, alacağız” pankartını da suçlamaya delil olarak gösteren iddianame savcısı, isnat edilen suçun işlendiğinin sabit olduğunu öne sürerek dört aktivistin cezalandırılmasını talep ediyor. Gazeteci Bayburt, dava kapsamında ifadesinin alınması için 29 Eylül 2022 tarihinde gözaltına alınmış, bir gün gözaltında tutulduktan sonra ifadesinin alınması üzerine serbest bırakılmıştı.

*Bu işin hakları, Atıf-Gayriticari (CC BY-NC) Lisans ile kısmen saklıdır. Bu iş, MLSA’ya atıf ile ve ticari olmayan amaçlar ile kullanılıp dağıtılabilir.